درد مفاصل چیست؟
وجود التهاب و درد پیش‌رونده در هر یک از مفصل‌های بدن به عنوان درد مفاصل شناخته می‌شود که علت‌های مختلفی میتواند داشته باشد.
افراد زیادی این درد را بیماری روزهای پیری می‌دانند، در حالی که تحقیقات نشان داده است درصد قابل توجهی از افراد مبتلا به این بیماری در سنین جوانی قرار دارند.
مفصل‌ها محل اتصال استخوان‌ها هستند و باعث حرکت آن‌ها می‌شوند. در واقع حرکت قسمت‌‌های مختلف بدن وابسته به سلامت مفصل‌ها است و مفاصل آسیب دیده در توانایی‌های حرکتی فرد اختلال به وجود می‌آورند.
مفصل‌ها در سه دسته متحرک، نیمه متحرک و غیر متحرک قرار می‌گیرند. مفصل پا، دست و زانو از مفاصل متحرک، مفصل بین مهره‌ها از مفاصل نیمه متحرک و مفصل جمجمه سر از مفاصل غیر متحرک محسوب می‌شوند. درد مفصل در میان مفاصل متحرک شایع‌تر است.
در ادامه به بررسی دلایل ایجاد درد مفصل و روشهای موثر در درمان درد مفاصل می‌پردازیم، برای تشخیص زود هنگام این بیماری و آشنایی با روشهای درمان آن خواندن این مقاله را از دست ندهید.
علت درد مفاصل در زنان
تحقیقات نشان داده است زنان بیشتر از مردان درگیر دردهای مفصلی می‌شوند. این تفاوت میتواند به علت گذراندن دوران بارداری برای زنان باشد.
تغذیه نامناسب، اضافه وزن و کاهش تحرک در طول بارداری میتواند برای مفاصل بسیار آسیب‌رسان باشد و باعث بروز دردهای مفصلی در سال‌های بعد شود.
علاوه بر بارداری، فیزیولوژی خاص بدن زنان را می‌توان در ایجاد درد مفاصل مقصر دانست. مفصل زنان نسبت به مفصل مردان انعطاف‌پذیری بیشتری دارد، زیرا از تاندون‌ها و رباط‌‌هایی با قابلیت کشسانی بهتری تشکیل شده است. این قابلیت مفصل زنان را آسیب‌پذیرتر کرده است.
استخوان لگن در زنان به علت توانایی زایمان، پهن‌تر از مردان است. پهن بودن استخوان لگن مانع از در راستای عمود قرار گرفتن مفصل زانو می‌شود. این مساله باعث ضعف و اختلال در عملکرد مفصل زانو در زنان خواهد شد، به‌ویژه اگر با بی‌تحرکی و اضافه وزن همراه باشد.
یائسگی مهم‌ترین علت درد مفاصل در زنان است که باعث ایجاد درد مفصلی در اکثر زنان بالای ۵۰ سال می‌شود. در دوران یائسگی ترشح هورمون‌های زنانه به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد.
یکی از وظایف این هورمون‌ها تامین ویتامین‌ها و مواد ضروری برای مفاصل بدن است که یائسگی باعث اختلال در این عملکرد می‌شود. کاهش انعطاف پذیری مفصل و دردهای مفصلی از عوارض شایع این دوران است که با مصرف هورمون‌های زنانه بهبود پیدا می‌کند.
بخشی از دردهای مفصلی در زنان ژنتیکی است و از مادر به فرزند دختر خود منتقل می‌شود. به عبارت دیگر اگر مادر شما دردهای مفصلی دارد، به احتمال زیاد شما نیز در همان سن به درد مفصلی در همان قسمت بدن مبتلا خواهید شد.
علت درد مفاصل دست
درد مفاصل در این بخش از بدن از شایع‌ترین دردهای مفصلی است که توانایی انجام هر فعالیتی را از بیمار سلب می‌کند. این درد که معمولا در مچ دست اتفاق می‌افتد بسیار شدید و غیر قابل تحمل است، به‌طوری که بیمار نمی‌تواند دست خود را حرکت دهد.
در بسیاری از موارد شکستگی استخوان مچ دست، در رفتگی یا پیچ خوردگی مفصل یا ضربه شدید علت درد مفاصل دست است. ورزشکاران به علت فعالیت‌های سنگین ورزشی بیشتر در معرض این آسیب‌ها قرار می‌گیرند.
انجام مداوم بعضی از کارها مانند تایپ کردن، کارهای هنری و سایر کارهایی که با دست سروکار دارد باعث درد مزمن مفصل دست خواهد شد.
روشهای درمان درد مفاصل و استخوان ها
روشهای مختلفی برای درمان درد مفاصل وجود دارد که از بهترین روش‌ها می‌توان به درمان دارویی، درمان گیاهی، درمان خوراکی، ماساژ درمانی و ورزش درمانی اشاره کرد. در ادامه به بررسی روشهای درمان درد مفاصل می‌پردازیم. تعویض مفاصل نیز میتواند با نظر تخصصی دکتر تعویض مفصل ران در مشکلات مفصل زانو، دکتر تعویض مفصل زانو در مسائل مربوط به مفصل زانو و دکتر تعویض مفصل شانه در ناکارآمدی مفصل شانه از روشهای درمان تهاجمی باشد.
درمان دارویی درد مفاصل
مسکن برای درد مفاصل
داروهای ضد التهاب از داروهای رایج در درمان درد مفاصل به شمار می‌آیند. این داروها با کاهش التهاب در ناحیه اطراف مفصل، به کاهش درد در بیماران کمک می‌کنند.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند:
- ناپروکسن
- استیل سالیسیلیک اسید
- ایبوپروفن از داروهای رایج در درمان درد مفاصل هستند.
گاهی پزشک برای درمان بیمار از تزریق کورتون به مفصل استفاده می‌کند و در موارد نادر درمان بیمار با استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند متوترکسات انجام می‌شود.
اگر علت درد مفاصل بیماری‌های زمینه‌ای مانند نقرس، سرطان یا انواع عفونت باشد دکتر مفصل در مرحله اول اقدام به درمان و کاهش عوارض این بیماری‌ها خواهد کرد. شیمی درمانی، تجویز مکمل‌های دارویی، درمانی و تجویز آنتی‌بیوتیک از تجویز‌های درمانی در این شرایط است.
درمان خوراکی درد مفاصل
برای درمان درد مفاصل چه بخوریم؟
تحقیقات نشان داده است مصرف بعضی از غذاها باعث کاهش یا افزایش دردهای مفصلی می‌شود. نوشیدن روزانه یک فنجان شربت تهیه شده از سرکه سیب (یک فنجان آب گرم، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب و کمی عسل) به کاهش درد مفصل کمک می‌کند.
اسیدهای چرب امگا ۳ نیز نقش قابل توجه‌ای در کاهش درد آرتروز و سایر دردهای مفصلی دارند. مصرف منظم ماهی و مکمل‌های حاوی امگا ۳ به‌صورتی که روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم از این ماده به بدن وارد شود، باعث کاهش چشمگیر درد مفاصل خواهد شد.
در پاسخ به این سوال که برای درد مفاصل چه بخوریم باید گفت که مصرف مواد غذایی سرشار از کلسیم، ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند انواع سبزیجات، غلات، دانه‌های روغنی و انواع لبنیات باعث افزایش سلامت مفاصل و کاهش درد مفصل‌ها می‌شود.
ای سبز، ماهی، روغن زیتون، گیلاس، زنجبیل، پرتقال و پیاز نیز باید برای حفظ سلامت مفاصل در رژیم غذایی فرد قرار گیرند.
مصرف قند، شیرینی و شیرین کننده‌ها، چربی‌های اشباع، نمک، الکل و غذاهای حاوی امگا ۶ ممکن است باعث تشدید یا تثبیت دردهای مفصلی شوند و بهتر است بیماران مبتلا به دردهای مفصلی و عضلانی از مصرف آن‌ها خودداری کنند.
درمان درد مفاصل با ماساژ و ورزش
انجام حرکات ورزشی مشخص، اصلاح حرکت و استفاده از ماساژ درمانی از بهترین درمان‌های دردهای مفصلی به شمار می‌آیند. ورزش‌های آبی مانند شنا و آیروبیک آبی با تقویت مفصل به کاهش درد در این ناحیه کمک می‌کنند.
تحقیقات نشان داده است ورزش‌های رزمی سبک مانند تای چی نیز با کاهش فشار عضلات در بهبود دردهای مفصلی موثر هستند.
علاوه بر ورزش، ماساژ مفصل‌ها نیز راهی مناسب برای کاهش دردهای مفصلی است. برای ماساژ مفاصل می‌توانید از کرم‌ها و روغن‌های حاوی کپسایسین استفاده کنید، این ماده که از ترکیبات اصلی فلفل قرمز است باعث بهبود دردهای عضلانی خواهد شد.
استفاده از روغن زیتون یا روغن سیاهدانه نیز برای ماساژ مفصل مناسب است و باعث کاهش درد خواهد شد. بهتر است پس از ماساژ، مفصل را با پارچه گرمی بپوشانید. این کار به کاهش درد مفاصل کمک بیشتری می‌کند.
پیاده‌روی روزانه، استفاده از زانوبند، استفاده از بریس، پرهیز از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین و استفاده از کمپرس سرد برای مفصل آسیب دیده از درمان‌های خانگی درد مفاصل محسوب می‌شوند.
درمان گیاهی درد مفاصل
خوشبختانه در سال‌های اخیر درمان گیاهی درد مفاصل طرفداران بسیاری داشته است. تحقیقات نشان داده است بعضی از گیاهان دارویی تاثیر بسیار موثری در کاهش دردهای مفصلی دارند. از بسیاری از این گیاهان در ساخت داروهای درمان درد مفصل استفاده می‌شود.
فلفل سیاه، اکالیپتوس، گیاه پنجه گربه، آلوئه‌ورا، زنجبیل و چای سبز از گیاهان موثر در درمان درد مفاصل هستند که می‌توانند به‌صورت خوراکی یا موضعی مصرف شوند.
علاوه بر این گیاهان، تحقیقات جدید نشان داده است گیاهی منحصر به‌فرد و فوق‌العاده مفید برای بیماری‌های مفصلی وجود دارد.
این گیاه که در جهان با نام علمی Curcuma longa شناخته می‌شود چیزی نیست به جز همان زردچوبه! زردچوبه ادویه‌ای متداول در ایران، هند و کشورهای جنوب آسیا است که خواص ضد التهابی قابل توجهی دارد.
از زردچوبه برای درمان ورم زانو و کاهش دردهای مفصلی استفاده می‌شود. ماده اصلی زردچوبه کورکومین است که خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. این ماده شبیه داروهای مسکن عمل می‌کند و مصرف آن باعث کاهش درد خواهد شد.
طریقه مصرف زردچوبه برای درد مفاصل بسیار ساده است و به‌راحتی میتواند موثر واقع شود. استفاده از زردچوبه به‌صورت خوراکی موثرتر از مصرف موضعی آن است، هر چند مصرف موضعی کرم‌های حاوی زردچوبه نیز در کاهش دردهای مفصلی بی‌تاثیر نیست.
به منظور استفاده از زردچوبه برای درمان وزم زانو می‌توانید از کرم‌های حاوی زردچوبه یا از خمیر زردچوبه (ترکیب مقداری زردچوبه با آب) به‌شکل موضعی استفاده کنید.
استفاده از این ادویه ارزشمند در ترکیب غذاها و نوشیدنی‌های روزانه نیز بسیار مناسب است. با توجه به این‌که بهترین طریقه مصرف زردچوبه برای درد مفاصل استفاده خوراکی آن است، مصرف ترکیباتی مانند شیر زردچوبه همراه با عسل، دمنوش زردچوبه و زنجبیل، اسموتی زردچوبه، نیمرو زردچوبه و…میتواند به کاهش درد مفاصل کمک کند. دکتر طب سنتی میتواند در این باره به شما راهنمایی های دقیق تری بکند.
